O HPV είναι μικρός DNA-ιός ο οποίος έχει αρκετά διαφορετικά είδη (στελέχη). Κάποια από αυτά μπορούν να προκαλέσουν μόλυνση η οποία με τη σειρά της μπορεί είτε να προκαλέσει αλλοιώσεις στα γεννητικά όργανα και στον πρωκτό (άτομα-φορείς) είτε εμφάνιση καλοηθών θηλωματωδών αλλοιώσεων (κονδυλωμάτα) ή ...
προκαρκινικών αλλοιώσεων του γεννητικού συστήματος (δυσπλασιών). Εάν δεν αντιμετωπιστούν άμεσα οι εν λόγω αλλοιώσεις, μπορούν να εξελιχθούν σε καρκίνο ιδιαίτερα στην περιοχή των γεννητικών οργάνων και του πρωκτού.
2. Τι είναι αυτά τα «στελέχη» που αντιμετωπίζονται με τα νέα εμβόλια, η μετάδοσή τους στα γεννητικά όργανα γίνεται και από άλλα μέρη του σώματος (χέρια κ.ά.)
Πραγματικά, μέχρι σήμερα έχουν περιγραφεί περίπου 150 διαφορετικά στελέχη του ΗΡV, τα οποία διαφέρουν μεταξύ τους ως προς τη γενετική τους δομή. Περισσότερα από 20 έχουν εντοπιστεί στα επιθήλια (σε βλεννογόνους δηλαδή πρωκτό, αιδοίο, στόμα) ή στο δέρμα της πρωκτογεννητικής περιοχής σε άντρα ή και γυναίκα. Τα υπόλοιπα στελέχη μπορούν να προκαλέσουν και άλλου είδους δερματικές νόσους, όπως επίσης να δημιουργήσουν προβλήματα στη στοματική κοιλότητα και στο ανώτερο αναπνευστικό (μύτη).
3. Είναι πιθανόν οι αλλοιώσεις στο δέρμα ή στα γεννητικά όργανα από τον ιό να προκαλέσουν καρκίνο; Ποιοι είναι οι επικίνδυνοι τύπου του ιού;
Ορισμένα στελέχη όπως 6,11,30,42,43,44,45,51,54,55,70 προκαλούν συνήθως τα γνωστά κονδυλώματα, τα οποία είναι επίπεδες εξωφυτικές αλλοιώσεις. Τα στελέχη αυτά συσχετίζονται σχετικά σπάνια με εμφάνιση νεοπλασματικών αλλοιώσεων και γι’ αυτό τα λέμε και στελέχη «χαμηλού κινδύνου».
Αντίθετα, άλλα στελέχη (π.χ.16,18,31,33,35,39,45,51,56,57, 58, 66) θεωρούνται υπεύθυνα για την εκδήλωση προκαρκινικών και καρκινικών αλλοιώσεων και γι’ αυτό ονομάζονται «υψηλού κινδύνου».
4. Υπάρχει περίπτωση στην εγκυμοσύνη να εμφανιστούν αλλοιώσεις; Θεραπεύονται; Σε ποιες άλλες περιπτώσεις εμφανίζονται;
Οι αλλοιώσει που αφορούν τον τράχηλο στην εγκυμοσύνη εξελίσσονται πιο γρήγορα. Επίσης, μπορεί να είναι ψευδός πιο έντονη η εικόνα που λαμβάνει ο γιατρός. Όταν χρειαστεί θεραπεία (σε προχωρημένο προκαρκινικό στάδιο) προτεινόμενο διάστημα είναι το Β τρίμηνο της κύησης με όσο το δυνατόν πιο συντηρητική παρέμβαση.
Επίσης, εμφανίζονται όταν το ανοσοποιητικό σας σύστημα είναι «πεσμένο» (λοίμωξη, πυρετό, χημειοθεραπεία, μονοπυρήνωση και άλλες παθολογικές καταστάσεις).
5. Στην περίπτωση τοκετού υπάρχει περίπτωση να μολυνθεί το μωρό μου;
Ναι. Η άμεση μετάδοση του ιού κατά τον τοκετό από την έγκυο μητέρα με ΗPV –μόλυνση του γεννητικού σωλήνα στο νεογνό είναι δυνατή. Η μετάδοση αφορά κατά κανόνα στα χαμηλού κινδύνου στελέχη του ιού (6,11,42-44) και στις μητέρες με εκδήλωση κονδυλωματωδών αλλοιώσεων και όχι στις μητέρες με προκαρκινικές αλλοιώσεις του τραχηλικού επιθηλίου.
Ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού στο παιδί και εμφάνισης στη συνέχεια της λεγόμενης «νεογνικής/ βρεφικής λαρυγγικής θηλωμάτωσης» είναι πάρα πολύ μικρός και δεν υπερβαίνει τη 1 στις 4 μητέρες οι οποίες εμφανίζουν κλινικά αναγνωρίσιμα μεμονωμένα κονδυλώματα κατά τον χρόνο του τοκετού ή, ακόμη λιγότερο, κατά το προηγούμενο εξάμηνο. Ως εκ τούτου σε αυτές τις περιπτώσεις δε δικαιολογείται η διενέργεια καισαρικής τομής, αφού τα ποσοστά μετάδοσης είναι τόσο μικρά.
6. Ο ιός μεταδίδεται μόνο με το σεξ;
Κατά κύριο λόγο, ναι, αλλά όχι αποκλειστικά με τη σεξουαλική επαφή . Ο ιός προσβάλλει το δέρμα ή το βλεννογόνο της γεννητικής περιοχής μετά από άμεση επαφή ή μετά από μικροτραυματισμούς των ιστών αυτών που επισυμβαίνουν συνήθως κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Ανίχνευση του ιού έχει πιστοποιηθεί και στο δημιουργούμενο καπνό κατά την καταστροφή των ΗPV-αλλοιώσεων, η οποία έχει γίνει με λέιζερ ή καυτηριασμό, καθώς και σε εσώρουχα και άλλα αντικείμενα. Παρ’ όλα αυτά δεν έχει αποδειχθεί ότι ο ιός μπορεί να μεταδοθεί μέσω αντικειμένων, αν και κάτι τέτοιο δεν μπορεί να αποκλειστεί παντελώς. Πάντως όταν διαπιστωθεί σε ένα μέλος ενός ζεύγους η ύπαρξη του ιού, τότε θεωρείται πολύ πιθανό ότι και το άλλο μέλος είναι μολυσμένο, ανεξάρτητα από την εκδήλωση ορατών αλλοιώσεων .
7. Ο στοματικός έρωτας ενέχει κι αυτός κινδύνους;
Η μετάδοση του ιού μέσω στοματικής σεξουαλικής επαφής είναι δυνατή, αν και η πιθανότητα να μολυνθεί κάποιος από αυτή υπολογίζεται ότι είναι πολύ μικρή. Γι’ αυτό και οι HPV-αλλοιώσεις στη στοματική κοιλότητα είναι σπάνιες.
8. Ποιος κινδυνεύει να μολυνθεί από ΗΡV;
Κάθε άτομο το οποίο είναι σεξουαλικά ενεργό είναι δυνατόν να έχει μολυνθεί από τον HPV. Ανεξάρτητα από αυτό, η μόλυνση είναι συχνότερη σε σεξουαλικά ενεργά άτομα νεαρής ηλικίας, λόγω του φαινομένου της συχνής αλλαγής συντρόφου στην εν λόγω ηλικία, με υψηλότερο ποσοστό επιπολασμού σε νεαρές γυναίκες ηλικίας λόγω της υφής του κολπικού επιθηλίου.
9. Υπάρχουν κάποιες πληθυσμιακές ομάδες που μπορούν να «κολλήσουν» ευκολότερα;
Ο κίνδυνος HPV –μόλυνσης αυξάνεται όταν:
Η σεξουαλική δραστηριότητα αρχίζει σε μικρή ηλικία
Ο αριθμός των σεξουαλικών συντρόφων είναι αυξημένος. Ο κίνδυνος αυτός έχει υπολογισθεί ότι αυξάνεται κατά 15% περίπου ανά νέο σεξουαλικό σύντροφο.
10. Πώς μπορώ να μάθω από ποια στελέχη έχω μολυνθεί;
Στις γυναίκες: η κολποσκόπηση από γυναικολόγο και το τεστ ΠΑΠ δίνουν τη διάγνωση και λαμβάνουν το δείγμα προσβεβλημένων κυττάρων για DNA τεστ που θα δείξει ποια είναι τα στελέχη.
Ο έλεγχος DNA γίνεται σε αρκετά ιδιωτικά εργαστήρια στην Ελλάδα και κοστίζει περί 2.500 ευρώ.
Στους άνδρες: η κλινική εξέταση από δερματολόγο, η ουρηθροσκόπηση από ουρολόγο, θέτουν τη διάγνωση για κονδυλώματα και παίρνουν το δείγμα προσβεβλημένων για DNA τεστ που θα δείξει ποια είναι τα στελέχη.
11. Πώς μπορεί κανείς να προφυλαχθεί από τη μόλυνση από τον ιό;
Λέγεται ότι ο μόνος τρόπος προφύλαξης από την HPV-μόλυνση είναι η σεξουαλική αποχή. Η χρήση προφυλακτικού σύμφωνα με ορισμένες κλινικές μελέτες μειώνει σε ένα βαθμό την πιθανότητα μόλυνσης από τον ιό, ενώ σε άλλες φαίνεται ότι δε βοηθάει στην αποφυγή της μόλυνσης –παράλληλα βέβαια εμποδίζει τη μετάδοση άλλων σεξουαλικά μεταδιδομένων νοσημάτων και γι’ αυτό η χρήση του συνιστάται ούτως ή άλλως. Αντίθετα, η χρήση άλλων μέσων, τα οποία αναφέρεται ότι μειώνουν την πιθανότητα HPV–μόλυνσης , όπως ειδικών κρεμών, κολπικών υπόθετων ή τζελ δε συνιστώνται, διότι η αποτελεσματικότητά τους είναι άκρως επισφαλής.
Άρα ο μόνος τρόπος ουσιαστικής προστασίας είναι τα εμβόλια.
12. Πρέπει ο σύντροφός μου να εξετασθεί ή να κάνει επίσης κάποια θεραπεία;
Ο σύντροφος μιας γυναίκας με διαπιστωμένες αλλοιώσεις οφειλόμενες σε μόλυνση από τον HPV θεωρείται ότι κατά μεγάλη πιθανότητα έχει και αυτός μολυνθεί από τον ίδιο ιό και ότι είτε είναι απλός φορέας χωρίς να εμφανίζει συμπτώματα, είτε έχει και αυτός υποκλινικές ή κλινικές HPV –αλλοιώσεις .Έχει σημασία να διακριθεί εδώ εάν οι αλλοιώσεις της γυναίκας είναι κονδυλωματώδους (καλοήθους–χαμηλού κινδύνου) ή δυσπλαστικής (κακοήθους-υψηλού κινδύνου) μορφής ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι οι δυο αυτές μορφές μπορεί να συνυπάρχουν. Η πιθανότητα εκδήλωσης HPV –αλλοίωσης κονδυλωματώδους φύσεως στον άντρα είναι αρκετά μεγάλη, σχεδόν όση και στην γυναίκα-σύντροφο, ενώ αντίθετα, όταν στη γυναίκα υπάρχουν προκαρκινικές βλάβες του τραχήλου, αντίστοιχες αλλοιώσεις στον άντρα είναι σπάνιες, γεγονός το οποίο οφείλεται πιθανόν σε ανατομικές διαφορές του επιθηλίου (του ιστού του γεννητικών οργάνων) μεταξύ πέους και τραχήλου μήτρας .Έτσι εξηγείται και η μεγάλη διαφορά στη συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου στον τράχηλο της μήτρας και στο πέος.
Κατ’ επέκταση, όταν ο σύντροφος μιας γυναίκας με HPV –μόλυνση παρατηρήσει ορατές αλλοιώσεις στα γεννητικά του όργανα, επιβάλλεται η επίσκεψή του στον ειδικό γιατρό. Σε αντίθετη περίπτωση, όμως κάτι τέτοιο περιττεύει, διότι η δυνατή από διαγνωστικής πλευράς ανίχνευση σ’ αυτό του ιικού DNA δε θα έχει καμία περαιτέρω συνέπεια.
13. Ποιες είναι οι σύγχρονες θεραπευτικές μέθοδοι και ποιοι ειδικοί γιατροί τις εφαρμόζουν;
Καυτηρίαση, laser, κρυοθεραπεία, χειρουργική αφαίρεση, τοπικά, αινέσιμα και συστηματικά σκευάσματα είναι τα μέσα που διαθέτουν σήμερα οι δερματολόγοι και γυναικολόγοι για τη θεραπεία του ιού.
14. Μετά από θεραπεία των αλλοιώσεων υπάρχει περίπτωση να επαναμολυνθώ από το σύντροφό μου;
Κατ’ αρχάς, θα πρέπει να γίνει σαφές ότι η «θεραπεία»των HPV-αλλοιώσεων, ιδιαίτερα όταν δημιουργούνται κονδυλώματα, δεν είναι πάντα εξασφαλισμένη, ανεξάρτητα αν αμέσως μετά δε διαπιστώνονται κλινικές αλλοιώσεις. Κι αυτό διότι συχνά οι ιστοί που περιβάλλουν τη βλάβη (καταστραφείσα) συνεχίζουν να εμπεριέχουν τον ιό και έτσι τα νεοεμφανιζόμενα κονδυλώματα δεν οφείλονται σε επαναμόλυνση αλλά σε καθυστερημένη εκδήλωση.
Εξάλλου, μετά από συχνή επαφή του οργανισμού–ξενιστή με ένα και το ίδιο στέλεχος του ιού, έχει ενεργοποιηθεί ο ανοσιακός μηχανισμός του πρώτου απέναντι στα αντιγόνα του δεύτερου και η ανοσιακή απάντηση δεν επηρεάζεται από τη συνεχή επαφή με τα ίδια ιικά αντιγόνα.
Άρα μπορεί να εμφανιστούν καινούργια κονδυλώματα, τα οποία δεν οφείλονται σε μόλυνση από το σύντροφό σας, αλλά σε καθυστερημένη ανάπτυξη εμφάνισης του κονδυλώματος.
15. Υπάρχει εξέταση που δείχνει ότι έχω «απαλλαγεί» πλήρως;
Μετά από πλήρη αφαιρετική θεραπεία προκαρκινωματωδών αλλοιώσεων του τραχήλου έχει πιστοποιηθεί η μη δυνατότητα κλινικής ανίχνευσης του ιικού DNA ήδη κατά το πρώτο τρίμηνο μετά την επέμβαση –το αρνητικό αυτό «HPV-τεστ» θεωρείται και ως ενδεικτικό επιτυχίας της θεραπείας. Η απουσία ανίχνευσης του ιού στις περισσότερες από αυτές τις γυναίκες παραμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα, ανεξάρτητα του ότι επαναρχίζουν οι σεξουαλικές επαφές με τον ίδιο (και πιθανόν φορέα του ίδιου ιικού στελέχους) ή άλλον (και πιθανόν φορέα άλλου ιικού στελέχους) σύντροφο. Η κατά κάποιον τρόπο «προστασία» των γυναικών αυτών οφείλεται στην όλη διαδικασία ιστικής επούλωσης του τραύματος, μετά την αφαίρεση του αλλοιωμένου τμήματος του τραχήλου και στην τοπική ενεργοποίηση του ανοσιακού μηχανισμού.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου